STEVV STEENHOUDT IN FELIXART MUSEUM: RELICT VAN EEN VERGETEN KUNSTENAAR

Stevv Steenhoudt fotomontage
archief Jan Putteneers AAI

Het FelixArt museum in Drogenbos heeft de goede gewoonte aangenomen om regelmatig 'vergeten' kunstenaars van onder het spreekwoordelijke stof te halen. Dat gebeurde eerder met Filip Francis en Werner Cuvelier die voorheen een reputatie hebben opgebouwd. Tot 24 januari volgend jaar is de focus gericht op de 'onbekende' Stevv Steenhoudt (1942-1973), een in Kortrijk geboren "artiest" die tijdens zijn korte leven deed waar hij zin in had. En dit laatste mag letterlijk worden genomen want niemand kon hem bedwingen in zijn explosieve levensstijl die eind van de jaren zestig en begin zeventig gevoed wordt door de esbattementen van de  provo's  die in Antwerpen mee aan de basis liggen van de straathappenings en kraakpanden. Stevv schreef zich in aan de Antwerpse academie maar de klassieke opleiding om als gediplomeerd kunstenaar door het leven te gaan was niet aan hem besteedt. Hij trad er in de voetsporen van tijdgenoten Panamarenko, Hugo Heyrman en andere studenten van de academie die met schijnbaar ludieke acties uitpakten. Voor Pana en Hugo de basis van een solide loopbaan maar voor types als Stevv en Ludo Mich het begin van een nooit eindigende experimentele zoektocht.

"Een blinde vlek in de kunstgeschiedenis" zo beschrijft onderzoeker en curator Stefan Wouters de plaats van Stevv in het landschap van de hedendaagse kunst in de laatste 50 jaar, misschien een beetje te sterk geformuleerd maar anderzijds zijn er vele kunstenaars die om diverse redenen vergeten zijn in de notulen van de kunstgeschiedenis.

Wat in deze tentoonstelling wordt getoond is te weinig uitgewerkt om het 'oeuvre' te plaatsen in het groter geheel van de kunstgeschiedenis zoals die zich in Vlaanderen heeft ontwikkeld, maar er zijn aanzetten die staven dat Stevv meer in zijn mars had dan tot op heden van hem in beperkte kring bekend is. De ontwerptekeningen voor zijn projecten kan je toetsen aan die van Panamarenko (1940-2019) waarbij de vraag kan worden gesteld wie heeft wie beïnvloed of berusten ze op toeval (?), de geometrisch abstracte composities zijn misschien wel een afgeleide van het werk van de jonge Marc Verstockt (1930-2014) met wie hij bevriend is geweest maar ze kunnen ook beïnvloed zijn door de kinetische constructies van Victor Vasarely (1906-1997). Wie zal het zeggen? Wat hij met deze in zeefdruk uitgevoerde werken van plan was, ze uitspreiden over gigantische oppervlakten, is een ander verhaal. Ze verwijzen naar zijn ideeën om de ruimte anders in te richten met architecturale en kunstzinnige ingrepen. "Office Baroque avant la lettre" oppert Wouters. Interessant werk is De Ladder, een object gemaakt van een houten ladder van welke hij de treden heeft doorgezaagd en de delen in tegenovergestelde richting aan elkaar gezet. 

Er is een tafel met fotomateriaal dat ons een blik gunt in wat als zijn oeuvre kan worden aanzien. De foto's zijn door Stevv zelf genomen, het gebruik van een camera was hem eigen waardoor ze relicten zijn geworden van een oeuvre waarvan er maar weinig origineel materiaal is bewaard gebleven. Het is spijtig dat men met dit fotomateriaal niet heeft uitvergroot om er een chronologisch overzicht van zijn evolutie mee te maken. Nu zijn de foto's als louter documentair materiaal gebruikt terwijl ze in feite deel uitmaken van zijn oeuvre. Uiteindelijk tonen ze de meest intrigerende ingrepen die hij als kunstenaar heeft uitgevoerd, zijn kernactiviteit als het ware. Maar de catalogus waarin zijn leven is gedocumenteerd maakt dit gebrek deels goed.

Detail document archief New Reform

In 1972 kwam hij naar mijn galerie (New Reform) in Aalst en nam stiekem deel aan de tentoonstelling 'Concept makers' die ik er in februari organiseerde. Wij voerden er een lang gesprek. Toen de aanwezigen na de vernissage de galerie hadden verlaten vond ik in een van de lokalen, de galerie was gevestigd in de kelderverdieping van een burgerhuis, op de vloer enkele vellen A4 papier waarop hij zijn projecten voorstelde. Ik heb ze de ganse duur van de tentoonstelling laten liggen waardoor hij in feite onaangekondigd deelnam aan 'Concept Makers'. Voor mij was hij een ontdekking die perfect paste in mijn visie om de ordelijkheid in de galeriewereld te doorbreken. Mijn interesse om samen te werken in New Reform stranden in te vergeefse pogingen om hem later in Oostende te ontmoeten.

Na Antwerpen was Stevv naar Oostende verhuisd. De badstad was begin van de jaren zeventig een bruisende artistieke omgeving. Hij leefde er op een woonboot en later in een woning die hij ombouwde door in de muren en plafonds grote gaten te kappen waardoor de woonstructuur een leefruimte werd op de experimentele maat van de kunstenaar. Op 28 september 1973 sprong hij zich te pletter van de Europatoren, een pas opgerichte maar omstreden hoogbouw met 34 verdiepingen, gewapend met zijn fototoestel. Ik heb met enkele vrienden uit de culturele kring van de badstad getracht om de filmband met de foto's te recupereren omdat ik er van overtuigd was dat Stevv dit niet voor niets had gedaan. Veel van zijn performances vertonen immers gelijkenissen met het werk van de Nederlandse kunstenaar Jan Bas Ader (1942-1975) die bovendien net als Stevv op zeer jonge leeftijd het leven heeft gelaten tijdens een poging om in een roeibootje de Atlantische oceaan over te varen.

Het is spijtig dat het onderzoek grotendeels is toegespitst op het Antwerps kunstenaarsmilieu en te weinig op zijn laatste jaren in Oostende. Het is een euvel waar de grootstedelijke kunstwereld onder lijdt. Vaak denkt men dat wat buiten de metropool is gebeurd zonder betekenis is, vraag het maar aan Felix de Boeck (1898-1995) de te lang door de stedelijke instellingen miskende kunstenaar uit Drogenbos aan wie het FelixArt museum is opgedragen.

 

Roger D'Hondt

www.felixart.org